به جرات میتوان گفت تصمیم‌گیری بین ادامه تحصیل یا ادامه‌ی فعالیت به عنوان دندان‌پزشک عمومی، از بزرگ‌ترین دغدغه‌های اکثر دانشجویان و فارغ‌التحصیلان این رشته است.
جواب این سوال، برای هر فرد تا فرد دیگر متفاوت است و به چند عامل بستگی دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
علاقه:
بدون شک علاقه ی شخصی از اولین و مهم ترین فاکتورها در انتخاب هر مسیری می باشد.
اخذ تخصص دندان پزشکی چه در آغاز راه برای قبولی و چه گذراندن مسیر ، نیاز به ساعات بالای مطالعه و جدیتی به مراتب بیشتر از دوره ی عمومی دارد. از آنجا که به وفور در میان دانشجویان اشتیاق کمتری به دروس تئوری نسبت به کارهای عملی دیده می شود ، مهم است که بدانید تا چه میزان علاقه ، حوصله و توانایی خواندن دروس سنگین این دوره را دارید.
هم چنین اگر از آن دسته دانشجویانی هستید که عشق زیادی به دندان پزشکی و ارتقا علم و دانش خود دارید می توان گفت تا نیمه ی راه این تصمیم گیری را طی کرده اید.
شرایط مالی:
این موضوع که در چه وضعیت مالی قرار دارید و هدفتان برای کسب درآمد در آینده به چه شکل است از موارد بسیار مهمی می باشد که باید مدنظر قرار دهید.
بدیهی است بازه ای که در حال کسب آمادگی برای آزمون تخصص هستید تا حد زیادی از کار کردن و کسب درآمد دور می شوید. دانشجویان در دوران رزیدنتی مبلغی را به عنوان حقوق دریافت می کنند که میتوان گفت تاحدی این مبلغ نسبت به هم دوره ای هایی که تحت عنوان دندان پزشک عمومی در کلینیک ها یا مطب های شخصی مشغول به درمان هستند کمتر می باشد.
بنابراین اگر در شرایط مالی قابل قبولی قرار دارید یا توانسته اید در دوران طرح -که در بخش های بعدی این مقاله به آن میپردازیم- مقداری پس انداز داشته باشید و عجله ای برای کسب درآمد و افتتاح مطب شخصی خود ندارید ، تصمیم گیری برای ادامه تحصیل برای شما راحت تر می شود.
هم چنین باید بدانید پس از کسب عنوان متخصص شما قانونا می توانید هزینه ی بالاتری برای درمان های خود نسبت به یک دندان پزشک عمومی دریافت کنید و می توان گفت بازدهی مالی وقت و انرژی که برای درمان بیماران اختصاص می دهید بالاتر می رود.
آگاهی:
از آنجایی که تصمیم گیری به ادامه تحصیل می تواند از تصمیم های مهم زندگی یک دندان پزشک باشد نیاز است اطلاعات کافی از تمامی ابعاد آن داشته باشید.
در ابتدا ، صرفا علاقه به کسب عنوان "متخصص" نه تنها کافی نیست بلکه می تواند در ذهن شما انتظاراتی غیرواقعی از آینده ی شغلی ایجاد کند که برآورده نشدن آن باعث ایجاد یاس و ناامیدی از ادامه ی مسیر شود. هرچند که نمی توان تاثیر این عنوان را در افزایش اعتماد بیماران نادیده گرفت.
باید توجه داشته باشید که شما حتی تحت عنوان دندان پزشک عمومی در صورت داشتن پشتکار و ارتقای مهارت های علمی و عملی خود می توانید موفقیت زیادی کسب کرده و به درآمد مطلوبی دست پیدا کنید ؛ بنابراین باز هم تاکید می شود تصمیم به ادامه تحصیل به اولویت های شخصی و شرایط زندگی شما برمیگردد.
نکته ی دیگری که بهتر است از آن آگاه باشید این است که دانشجویان این رشته پس از فارغ التحصیلی از مقطع عمومی ، موظف هستند 2 سال طرح را گذرانده و سپس در صورت تمایل، اقدام به شرکت در آزمون تخصص کنند. - به استثنای دانشجویانی که به واسطه ی رتبه ی علوم پایه ی خود یا معدل کل دوره ی عمومی استریت شده اند که اجازه ی یکبار شرکت در آزمون تخصص را پیش از گذراندن دوره ی طرح دارند- اما این به معنای معافیت کامل از طرح دوره ی عمومی نیست و در صورت قبولی در آزمون تخصص ، این 2 سال طرح به طرح دوره ی تخصص اضافه می شود.
این بدین معنی است که در صورتی که استریت نشده باشید، بین فارغ التحصیلی شما و شرکت در آزمون تخصص حداقل 2 سال فاصله می افتد.
به طور میانگین گذراندن دوره ی تخصص بین 3 تا 5 سال زمان می برد که با توجه به اینکه در کدام رشته مشغول به تحصیل می شوید این زمان متفاوت است.
نکته ی دیگر بحث تنوع درمان هایی است که می توانید انجام دهید. شما تحت عنوان دندان پزشک عمومی قادر به انجام یک سری درمان های ابتدایی می باشید که معمولا پاسخگوی نیاز اکثریت بیماران است. هم چنین در صورت تمایل به شرکت در دوره های پیشرفته و آموختن درمان های پیچیده تر، می توانید تنوع درمان هایی که می توانید انجام دهید را بالا برده که این امر قطعا روی میزان درآمد شما و مراجعه ی تعداد بیشتری از بیماران تاثیرگذار خواهد بود.
از طرفی بدیهی است که پس از اخذ مدرک تخصص ؛ تمرکز شما بیشتر صرف انجام درمان هایی مرتبط با رشته ی تخصصی خود می شود و شاید بتوان گفت از تنوع درمان های شما کاسته شده اما درمان ها تخصصی تر ، با علم و مهارت بالاتری نسبت به یک دندان پزشک عمومی انجام می شود.
بهتر است بدانید که اگر قصد فعالیت در برخی شهرهای بزرگ مانند تهران ، شیراز و غیره را دارید ؛ در این شهرها دندان پزشکی عمومی در حال اشباع شدن است و دارا بودن مدرک تخصص به داشتن موقعیت شغلی مناسب تر کمک می کند.
در پایان به توضیح مختصر تخصص های مختلف دندان پزشکی میپردازیم:
- ارتودنتیکس: این رشته از نام آشنا ترین و پرطرفدارترین تخصص های دندان پزشکی به شمار می رود. متخصص این رشته اصلاح انواع ناهنجاری های فکی و بی نظمی های قوس دندانی را با هدف برقراری رابطه ی صحیح بین تمامی ساختارهای صورت به کمک درمان های ارتودنسی ثابت یا متحرک انجام می دهد.
- اندودنتیکس یا درمان ریشه: متخصص این رشته به درمان تخصصی ریشه ی دندان ،که منشا اکثر درد های دندانی و یا دردهای پیچیده ناحیه فک و صورت است، می پردازد. باید در نظر داشت درمان در شرایطی مانند پیچیدگی های خاص کانال دندان ، مراجعه کنندگانی با بیماری های خاص یا درمان مجدد ریشه ی دندان حتما باید توسط متخصص این رشته انجام شود.
بهتر است بدانید علیرغم چالش های متعدد این رشته که باعث می شود یکی از پر استرس ترین تخصص های دندان پزشکی به شمار رود ، از نظر دروس تئوری جزو رشته های آسان محسوب می شود.
- پریودنتیکس یا درمان بیماری های لثه: متخصص این رشته به تشخیص و درمان های مربوط به لثه و بافت نگهدارنده دندان میپردازد. جراحی لثه و انجام درمان های مربوط به بافت لثه مثل کاشت ایمپلنت در حیطه ی درمانی متخصص این رشته قرار می گیرد.
- پروستودانتیکس یا پروتزهای دندانی: متخصص این رشته به بازسازی یا جایگزینی ساختارهای از دست رفته ی دهان با درمان هایی نظیر : ایمپلنت ، بریج ، دست دندان کامل و غیره با هدف بازگردانی عملکرد و زیبایی می پردازد.
لازم به ذکر است که این رشته از نظر دروس تئوری و دانش عملی از سنگین ترین تخصص های دندان پزشکی به شمار می رود.
- اطفال: دومین تخصص پرطرفدار بعد از ارتودنتیکس به شمار می رود و همانطور که از نام آن پیداست به درمان بیماران پیش از سن بلوغ می پردازد.
هدف متخصص این رشته تضمین سلامت دندان های شیری و پیشگیری از مشکلاتی است که دندان های دائمی ممکن است در معرض آن قرار داشته باشند. متخصصین اطفال باید مهارت و صبر و حوصله ی کافی در مدیریت کودک را داشته باشند. همچنین این افراد دوره های تخصصی در زمینه بیهوشی کودکان در اتاق عمل را گذرانده اند.
- ترمیمی و زیبایی: ترمیم های پیشگیرانه و محافظه کارانه، تامین زیبایی ظاهری دندان ها و ترمیم و بازسازی دندان های طبیعی، در حیطه وظایف متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی قرار می گیرد.
این تخصص نیز از نظر دروس تئوری جزو رشته های آسان به شمار می رود و از نظر استرس شغلی نیز از ایده آل ترین تخصص ها می باشد.
- جراحی دهان، فک و صورت: این رشته ، پردرآمدترین و در عین حال طولانی ترین رشته ی تخصص به شمار می رود.
حیطه ی درمانی متخصص این رشته از جراحی های کوچک محیط دهان تا جراحی های وسیع تر فک و صورت را در بر می گیرد.
به نوعی می توان این رشته را پیوند علم پزشکی و دندان پزشکی دانست چرا که بخش زیادی از درمان های متخصص این رشته در محیط بیمارستان انجام می شود. همچنین بهتر است بدانید رزیدنت های این رشته موظف به گذراندن کشیک های بیمارستانی می باشند.
- رادیولوژی دهان، فک و صورت: بدون شک، پایه و اساس اکثر تشخیص ها و درمان های دندان پزشکی، عکس های رادیو گرافی است.
متخصص این رشته وظیفه ی تهیه ی عکس های رادیوگرافی از ناحیه ی مدنظر را با بهترین کیفیت دارد.
همچنین تشخیص ضایعات و بیماری ها و ناهنجاری های فک و صورت با استفاده از تصاویر رادیوگرافی در حیطه ی دانش متخصص این رشته قرار دارد.
- پاتولوژی یا آسیب شناسی دهان، فک و صورت: متخصص این رشته به بررسی میکروسکوپی نمونه های تهیه شده از ضایعات و بافت های ناسالم و تشخیص ماهیت آن ها می پردازد.
- تشخیص بیماری های دهان و دندان: متخصص این رشته با کمک گرفتن از معاینات بالینی ، رادیوگرافی و گاها مشورت با متخصص پاتولوژی به تشخیص ضایعات و ناهنجاری های بافت نرم و سخت دهان می پردازد.
این رشته را نیز می توان پلی میان علم پزشکی و دندان پزشکی دانست.
پایان/ نویسنده: یاسمن مهاجری