فوبیای اجتماعی
تعریف علمی:
به ترس های زیاد از موقعیت های اجرایی یا اجتماعی که احتمال تحقیر شدن وجود دارد و در آن ها این امکان وجود دارد که فرد توسط دیگران مورد سنجش یا داوری قرار گیرد ، فوبیای اجتماعی (اختلال اضطراب اجتماعی) میگویند.
این اختلال در موارد شدید میتواند سبب آسیب به شرایط زندگی اجتماعی و کاری فرد شود وباعث منزوی شدن فرد شود.
نمونه هایی از این اختلال:
- صحبت کردن در حضور دیگران
- غذا خوردن در جمع
- استفاده از توالت های عمومی
همه گیر شناسی:
این اختلال معمولا در اوایل نوجوانی یا دوران کودکی شروع میشود. 13% افراد را درگیر میکند و میزان شیوع آن در زن و مرد یکسان است.
علائم:
برای بررسی علائم آن ها را در سه زمینه بررسی میکنیم:
جنبه‌های ادراکی
هیچ گونه تمایلی به آغاز ارتباط با دیگران ندارد.
مبتلایان به اضطراب اجتماعی از اینکه چگونه در نظر دیگران به نظر می‌رسند احساس نگرانی می‌کنند.
شخص مبتلا تلاش میکند تا تأثیر مثبتی بر دیگران بگذارد و جلوه عادی از خود ارائه دهد اما در عین حال معتقد است که قادر به این کار نیست.
آن‌ها اتفاقاتی که ممکن است برایشان خجالت‌آور باشد را بررسی می‌کنند و حتی رشته تفکراتشان پس از رویارویی با آن موقعیت خاتمه نمی‌یابد بلکه تا روزها بعد رفتار خود را بررسی می‌کنند و معمولاً خود را به خاطر اشتباهات و نمایش ضعیف سرزنش می‌کنند.
بسیاری از تحقیقات نیز نشان داده‌است که این افراد خاطرات منفی را بهتر از دیگران به یاد می‌آورند.
این افراد پیش از روبرو شدن با موقعیت اجتماعی اضطراب زا بارها و بارها شرایط را به صورت ذهنی تصور می‌کنند و مسائل و موقعیتهای اضطراب زای بالقوه و طریقه برخورد با آن را مرور می‌کنند.
مبتلایان به اضطراب اجتماعی بدبین تر از دیگران هستند و صحبتهای عادی یا مبهم را با نگاه منفی تفسیر می‌کنند.
برخی دیگر از خصوصیات این افراد شامل عادت به خواندن طرز فکر دیگران، تمرکز روی اتفاقات منفی، کوچک شمردن نکات قوت خود، تعمیم دادن بیش از حد مشکلات و پرهیز از برقراری روابط صمیمی است.
برخی از موقعیتهایی که موجب بروز اضطراب در مبتلایان میشود به صورت زیر است:
- مورد قضاوت ضعیف دیگران قرار گرفتن، عدم تأیید یا انتقاد توسط دیگران
- ملاقات با دیگران برای نخستین بار
- مرکز توجه واقع شدن (مثلاً در زمان وارد شدن به مجلسی که دیگران نشسته‌اند)
- زیر نظر قرار گرفته شدن به هنگام انجام کار
- دعوت کردن یا دعوت شدن
- شرایط خاص اجتماعی مثل عصبانیت‌ها و پرخاشگری‌ها
- موقعیتی که می‌بایست مصمم و قاطع جواب داد یا اظهار نظر کرد
جنبه‌های رفتاری
- فرد سعی میکند از موقعیت های اضطراب زا فرار کند و این موضوع را با دور شدن از محیط نشان میدهد.
- این افراد ارتباط چشمی مناسبی با دیگران برقرار نمی کنند.
- این جنبه های رفتاری بر زندگی فردی بیمار بسیار تاثیر میگذارد و بسیاری از موقعیت های مناسب زندگی را از او سلب میکند.
جنبه‌های فیزیولوژیکی
- در کودکان مبتلا ممکن است علائمی مثل کج‌خلقی، گریه، چسبیدن به والدین یا سکوت از خود نشان دهند
- در بزرگسالان علائمی مانند: تعریق زیاد، دل آشوب، لرزش ،تپش قلب و سرخ شدن شایع است.
برای تشخیص این اختلال باید علائم بیماری تا حدود شش ماه در فرد وجود داشته باشد و به وسیله ی روانشناس تشخیص داده شود.
راهکارهای درمانی:
- دارو درمانی: معمولا برای این اختلال از داروهای ضد افسردگی استفاده میشود.
- مشاوره
- درمان شناختی- رفتاری(CBT)
- مواجهه سازی با شرایط
- گروه درمانی
کلینیک کاردرمانی پایا با ارائه روش درمانی نوروفیدبک و بایوفیدبک به بیماران دچار این اختلال کمک میکند.
این روش درمانی به تازگی در آمریکا مورد استقبال قرار گرفته است و در سایر نقاط جهان نیز به کار میرود.
*کپی برداری از مطالب وب سایت پایا با ذکر منبع بلامانع است*